Tóm tắt: Ngày nay, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra rất nhanh và mạnh mẽ trên nhiều phương diện của đời sống xã hội. Bên cạnh đó, đại dịch Covid-19 cũng đang tạo nên những thay đổi vô cùng lớn lao. Trong bối cảnh này, phát triển bền vững và mô hình kinh tế tuần hoàn đang thu hút nhiều sự quan tâm hơn lúc nào hết, từ cả phía doanh nghiệp, cơ quan hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định mô hình kinh tế tuần hoàn có đóng góp rõ ràng cho các doanh nghiệp thông qua việc tăng khả năng cạnh tranh, giảm chi phí sản xuất và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, tham gia vào kinh tế tuần hoàn cũng đang đặt ra rất nhiều thách thức cho doanh nghiệp, ví dụ như hiểu biết hạn chế, mâu thuẫn giữa tối đa hóa lợi nhuận trong hiện tại và tối ưu hóa giá trị trong tương lai, công nghệ sẵn có hạn chế, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm “xanh hơn” khó dự đoán… Với quy mô nhỏ và đa phần chưa có nhiều kinh nghiệm trên thương trường, doanh nghiệp nhỏ và vừa còn phải đối mặt với năng lực vốn hạn chế và sự phụ thuộc vào các chủ thể khác trong chuỗi cung ứng cũng như chuỗi tiêu dùng. Từ thực tế này, doanh nghiệp vừa và nhỏ không thể đứng riêng lẻ trong nền kinh tế tuần hoàn. Thay vào đó, Mô hình Ba nhà Doanh nghiệp – Khối học thuật – Chính phủ – (Triple Helix) cần được đặt ra và đánh giá một cách toàn diện trong mô hình kinh tế tuần hoàn. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của Mô hình Ba nhà Triple Helix trong việc tạo đòn bẩy cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia vào nền kinh tế tuần hoàn.
Từ khóa: Mô hình 3 nhà Triple Helix; Kinh tế tuần hoàn, SMEs, đổi mới sáng tạo
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Anttonen, , Lammi, M., Mykkänen, J. and Repo, P. (2018). Circular economy in the triple helix of innovation systems. Sustainability, 10(8), p.2646.
- Barrie, , Zawdie, G. and João, E. (2017). Leveraging triple helix and system intermediaries to enhance effectiveness of protected spaces and strategic niche management for transitioning to circular economy. International Journal of Technology Management & Sustainable Development, 16(1), pp.25-47.
- Barrie, , Zawdie, G. and João, E. (2019). Assessing the role of triple helix system intermediaries in nurturing an industrial biotechnology innovation network. Journal of cleaner production, 214, pp.209-223.
- Broström, A., 2011. The Triple Helix: University- industry-government innovation in action – By Henry Papers in Regional Science, 90(2), pp.441- 442.
- De Medici, S., Riganti, and Viola, S. (2018). Circular economy and the role of universities in urban regeneration: the case of Ortigia, Syracuse. Sustainability, 10(11), p.4305.
- Ellen MacArthur (2013). Towards the Circular Economy. Economic and business rationale for an accelerated transition. Rethink the Future, 1.
- Nguyễn Trọng Bình (2018), Vai trò của nhà nước trong hệ thống đổi mới quốc gia ở một số nước phát triển và gợi mở đối với Việt Nam, Lý luận chính trị. Truy cập ngày 18/3/2022 tại http://lyluanchinhtri.vn/home/php/quoc-te/item/2448-vai-tro-cua-nha-nuoc- trong-he-thong-doi-moi-quoc-gia-o-mot-so-nuoc-phat- trien-va-goi-mo-doi-voi-viet-nam.html
- OCED(2021a).OneyearofSMEandentrepreneurship policy responses to COVID-19: Lessons learned to “build back better”. OECD Policy Responses to Coronavirus (COVID-19). Truy cập tại https://oecd.org/coronavirus/policy-responses/one-year-of-sme-and- entrepreneurship-policy-responses-to-covid-19-lessons- learned-to-build-back-better-9a230220/
- OECD (2021b), SME and Entrepreneurship Policy in Viet Nam, OECD Studies on SMEs and Entrepreneurship, OECD Publishing, Paris, http://doi.org/10.1787/30c79519-en
- Ormazabal, M., Prieto-Sandoval,V.,Puga-Leal, R. and Jaca, C. (2018). Circular economy in Spanish SMEs: challenges and opportunities. Journal of Cleaner Production, 185, pp.157-167.
- Ranga, , & Etzkowitz, H. (2015). Triple Helix systems: an analytical framework for innovation policy and practice in the Knowledge Society. Entrepreneurship and knowledge exchange, 117-158.
- Rizos, , Behrens, A., Van der Gaast, W., Hofman, E., Ioannou, A., Kafyeke, T., Flamos, A., Rinaldi, R., Papadelis, S., Hirschnitz-Garbers, M. and Topi, C. (2016). Implementation of circular economy business models by small and medium-sized enterprises (SMEs): Barriers and enablers. Sustainability, 8(11), p.1212.
- Vaivode, I. (2015). Triple Helix Model of University– Industry–Government Cooperation in the Context of Uncertainties. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 213, pp.1063-1067.
- Vista (2022).https://vista.gov.vn/news/chien-luoc-chinh-sach-kh-cn-dmst/de-xuat-co-che-thi-diem-phat-trien-mo-hinh-doanh-nghiep-khoi-nguon-cong-nghe-4595.html
- Vĩnh Long (2020) http://www.baovcom.vn/kinh-te/202009/that-chat-lien-ket-khoi-thong-dau- ra-cho-lua-3022986/#.YjmYzFVByM8